Commons en deeleconomie

De Citadel van Diest bruist: van droom naar daad

Diest en omgeving staan al jaren bekend als een broedplaats voor creatieve initiatieven van onderuit. Denk maar aan de Gitannekesfoor of de zomerse gezelligheid bij de Oranje Giraffen, waar verbeelding en verbinding centraal staan. In die bruisende sfeer ontstond, mede onder impuls van Anneleen De Bonte en Willem Willems, de drijvende krachten achter CV Citadel Diest, het idee: wat als we al die energie zouden kunnen bundelen op één bijzondere plek?

BLOG Citadel Diest het gebouw

En wat voor plek! De imposante Citadel van Diest, een reusachtig oud legerfort op een steenworp van de Grote Markt, stond al jaren leeg. Een gemiste kans… tot een groep lokale verenigingen en ondernemers zich samen schaarden achter één droom: de Citadel weer tot leven wekken. Zo ontstond vzw Kwartiermakerij, met als missie: tijdelijk invulling geven aan deze indrukwekkende plek – en daarmee een golf van nieuwe creativiteit losmaken in het hart van de stad.

BLOG Citadel Diest - ondernemers

Een onverwacht groots avontuur

“We begonnen eigenlijk heel bescheiden,” vertelt Anneleen De Bonte. “We wilden gewoon Bar Zon openhouden, een gezellig verenigingscafé in de Citadel. Maar toen de stad zelf het idee omarmde en iemand zocht om het hele project te trekken, bleek hun visie véél groter dan de onze.”

De stad zocht geen kleine speler, maar een echte regisseur voor het volledige terrein, inclusief investeringen én een financieel duurzaam plan. “We beseften al snel dat een vzw dat niet kon dragen,” zegt Anneleen. En zo werd CV Citadel Diest geboren: een coöperatieve onderneming die sinds deze zomer de touwtjes stevig in handen heeft.

Stad Diest zocht geen kleine speler, maar een echte regisseur voor het volledige terrein, inclusief investeringen én een financieel duurzaam plan. We beseften al snel dat een vzw dat niet kon dragen.
Anneleen De Bonte, Mede-initiatiefnemer van CV Citadel Diest

Samen maken we het verschil

De coöperatie werkt met een beperkte groep coöperanten voor efficiëntie, maar de samenwerking met een breed netwerk van verenigingen, ondernemers en burgerinitiatieven maakt het verschil.

Denk aan de sociale tewerkstellingsorganisatie Vlaspit die helpt met onderhoud en isolatie. Of vzw Martine Van Camp, waar mensen met een beperking via vrijwilligerswerk meedraaien. Ook Miss Miyagi, specialist in tijdelijk gebruik van gebouwen, is van de partij. Elk initiatief brengt zijn eigen expertise én achterban mee.

BLOG Citadel Diest geen praatbarak

Geen praatbarak, maar een plek waar dingen gebeuren

“Het praten en onderhandelen met de stad heeft lang geduurd,” vertelt Willem Willems. “En in die fase haken doeners vaak af.” Maar nu de deuren echt openstaan, komt er een golf van energie op gang. “We willen geen ideeënfabriek zijn zonder actie,” vult Anneleen aan. “Het echte werk begint bij het doen, niet bij het dromen.”

Die aanpak levert creatieve, betaalbare oplossingen op met een eigen gezicht. Zoals zelfgemaakte tafels met robuuste houten bladen en originele lampenkappen die ook akoestisch werken. “Dankzij onze aanpak krijgen we veel méér gedaan dan via klassieke aanbestedingen,” zegt Willem. En de stad ziet dat gelukkig ook.

Website Citadel Diest
BLOG Citadel Diest de citadel leeft

De Citadel leeft!

De eerste huurders hebben ondertussen hun plek gevonden en brengen hun eigen publiek mee: van een pilatesstudio tot fotografen en vrouwenbijeenkomsten. “De diversiteit zorgt ervoor dat de Citadel geen ‘éénheidsworst’ wordt,” lacht Anneleen. “Het spreekt verschillende mensen aan, en dat is precies wat we willen.”

De plek duikt steeds vaker op in sociale media en nieuwe netwerken. Iedereen kleurt mee aan het grotere geheel — iets waar de stad Diest de meerwaarde van inziet, ook voor hun citymarketing.

We zijn fier op de erkenning die we krijgen, maar het is soms ook lastig. Iedereen heeft wel een mening over de Citadel en financiering blijft ondertussen een grote uitdaging.
Anneleen De Bonte

Tussen trots en spanning

“We zijn fier op de erkenning die we krijgen,” zegt Anneleen. “Maar het is soms ook lastig: iedereen heeft wel een mening over de Citadel. En het is onmogelijk om álle verwachtingen in te lossen.”

Financiering blijft ondertussen een grote uitdaging. Gelukkig zijn er partners zoals het Stadsmakersfonds, die niet alleen geld maar ook vertrouwen en kennis inbrengen. “We krijgen stilaan vragen van anderen: hoe doen jullie dat? En dat is fijn,” zegt Anneleen. “Maar het blijft spannend. We hebben maandenlang onbetaald gewerkt.”

De toekomst bruist van plannen

Er is nog werk aan de winkel, maar de dromen groeien mee. Bar Zon krijgt binnenkort een upgrade. De bedoeling is om het café open te houden met vrijwilligers van verenigingen. In ruil verdienen zij ‘credits’ waarmee ze ruimtes op de site kunnen huren. “We dromen zelfs van een eigen munt,” vertelt Willem enthousiast. Samen met Muntuit, specialist in complementaire munten, wordt dat idee verder uitgewerkt. De droom leeft. En ze zijn nog lang niet klaar.

Kan jij ook hulp gebruiken?

Wil jij ook je steentje bijdragen en meebouwen aan een duurzame, rechtvaardige en democratische samenleving in Oost-Brabant, maar kan je daar nog wel wat hulp bij gebruiken?

Dan kan je rekenen op praktische en strategische ondersteuning door Avansa.

Datum bericht wo 18 juni '25