Woondebat schiet met scherp

Wonen is een hot topic. Kan je er dan wel over debatteren op sociale media? En wat als er harde taal valt of onwaarheden worden verspreid?

Wanneer een Facebook-post de gemoederen verhit

Deze zomer werd de debat-campagne GRONDstof [tot nadenken] afgetrapt. Er kwamen affiches in het straatbeeld en op 31 juli werd een post gedeeld op Facebook (met de video hierboven).

Er volgden een hoop, vaak polariserende reacties op sociale media. Tal van lezers wezen beschuldigend naar nieuwkomers en immigranten in Vlaanderen en België. Zij zouden ervoor zorgen dat er te weinig woningen zijn en de prijzen opdrijven. Enkele mensen uitten dan weer hun wantrouwen tegenover de overheid of kapitalistische organisaties. Anderen waren vooral scherp voor ‘linkse organisaties’ (anti-woke).

De post en het woonthema maakten duidelijk wat los bij de lezers. Super, want dat is de bedoeling van het initiatief. Maar hoe ga je om met het ongenoegen, dat duidelijk leeft bij tal van mensen, zonder het te laten escaleren. Hoe beperk je reacties die volgens jou te ver gaan?

Online polarisatie is zoals offline polarisatie maar dan op steroïden
Het gaat allemaal veel sneller en er zijn veel minder drempels - prof. dr. Ike Picone | VUB

Waarom reageren?

  • Het omstaanderseffect is erg groot. Door te reageren breng je een norm aan of kan je grenzen opstellen. Ook toon je de meelezers dat je niet akkoord gaat.
  • De aangevallen groep die deze reacties leest, zal zich slecht voelen, maar waarschijnlijk niet durven reageren. Ook mensen die niet akkoord gaan zullen emoties voelen, maar niet tegen ‘de meerderheid’ durven ingaan. Door te reageren neem je het op voor hen en breng je de nodige nuance.

Hoe reageren?

  • Reageer je als jezelf of als (medewerker van) een organisatie? In het laatste geval stem je best je reacties af op elkaar.
  • Maak een keuze tussen openbaar reageren of in privé (direct message). Als je vreest dat het publieke 'debat' zal escaleren door te reageren, stuur je best een privé-bericht. Als je het nodig vindt om de norm te stellen of te begrenzen (doordat anderen meelezen) reageer je best publiek.
Infographic polarisatie 4

Boze/bezorgde burgers of toxische trollen?

Veel mensen uitten meningen waar jij/wij niet mee akkoord gaan, maar dat betekent niet dat ze slechte intenties hebben. Mensen op sociale media hebben niet per se diepgaande kennis over het onderwerp waarop ze reageren. Ze kunnen zich laten leiden door ongenuanceerde berichtgeving en emoties. Behandel ze niet automatisch als ‘toxisch’ wanneer ze frustraties uitten online, want zo duw je ze enkel verder weg.

Modereren of reageren?

  • Modereren: best als organisatie

Wanneer je de discussie niet kan/wil aangaan, is het best om als moderator op te treden en de online discussie te 'regelen' (op basis van een gedragscode).
Dat kan door: reacties te verbergen, te rapporteren of als organisatie als onaanvaardbaar te labelen, personen te blokkeren of door de hele discussie af te sluiten.
Doe dat enkel als het te ver gaat, na herhaaldelijk wangedrag en waarschuwingen. Laat aan de persoon ook weten waarom de reactie werd verwijderd (met screenshot).

  • Reageren: best als persoon

Altijd goed afwegen of het constructief kan. Want meer reactie is ook meer zichtbaarheid.
Toch biedt het een kans om te begrenzen, want eigenlijk is de meerderheid op socials een meelezer (van 100 mensen op socials is er gemiddeld 1 persoon die post, 9 personen die reageren en 90 die meelezen).

Tips om te reageren 3

Schadelijke frictie begrijpen en aanpakken

Het (online) debat, alsook het (online) discours over maatschappelijke thema's lijkt steeds meer te verharden. Gewelddadig beeld- en taalgebruik wordt gretig rondgeslingerd om bepaalde groepen onder druk te zetten. Foutieve informatie wordt ingezet om het eigen standpunt kracht bij te zetten. Ook gaan gebruikers vooral op zoek naar gelijkgestemde meningen waardoor het begrip voor de andere afneemt.

Onze (digitale) leefwereld lijkt onhandelbaar te zijn, maar is dat wel zo?
We bekijken dat graag samen met jou of met jouw team of vereniging tijdens een workshop of vorming.

Basisvorming polarisatie Paulina Jaunszewska

Van theorie tot praktijk

met polarisatie-expert Sean De Maeght

Datum bericht do 12 september '24