30% studeren, 70% niet opgeven

Wanneer kwamen jullie tot besef dat jullie pioniers met migratieachtergrond zijn?

Vaak is het bij de overgang van middelbaar naar hoger onderwijs dat er extra signalen komen. Wanneer er bijvoorbeeld door school of CLB druk uitgeoefend wordt richting bepaalde studiekeuzes. Of wanneer de (tot dan toe wat meer diverse) leeromgeving plots heel erg wit wordt en er voor jou blijkbaar andere verwachtingen gelden. Het is ook confronterend wanneer de prof een grafiek bespreekt en je ‘jezelf’ plots gesitueerd ziet bij groepen met lagere slaagkansen.

Stond het hoger onderwijs bij de verwelkoming van eerstejaars ook echt klaar voor people of colour (incluis mogelijke negatieve bagage uit het secundair)?

Het traditionele monitoraat blijkt vaak een te hoge drempel. Er is té weinig connectie, men kent de uitdagingen van de mensen van kleur niet goed genoeg, en soms worden ze gewoon niet serieus genomen. Er bestaan wel interessante programma’s specifiek voor pionierstudenten, zoals de zomerschool van de A-raad aan de Antwerpse Karel De Grote Hogeschool. Helaas staat de outreach van dergelijke initiatieven niet helemaal op punt en wordt de doelgroep niet altijd (tijdig) bereikt.

Hoe gaan jullie om met de druk van black excellence?

Vaak ondervinden pioniers met migratieachtergrond inderdaad heel wat prestatiedruk, niet alleen als student maar ook als vertegenwoordiger van de hele gemeenschap van people of colour. Ze voelen zich verantwoordelijk om die community te ondersteunen en gaan actief aan de slag binnen verenigingen zoals Karibu, Umoja of AYO. Dat is lovenswaardig, maar het lijkt wel of er van pionierstudenten met migratieachtergrond automatisch activisme verwacht wordt. Nochtans vergt dat veel energie, zeker in combinatie met je studies.

Ouders die niet kunnen inschatten hoe zwaar studeren is: hoe gaan jullie daarmee om?

Ouders die niet echt een zicht hebben op wat je studeert, ja dat is heel herkenbaar bij de panelleden. Soms is dat handig, maar vaak ook lastig. Je kan bij hen niet terecht met vragen en je kan ook niet echt veel vertellen over je studie. En tijdens de kerstvakantie moet je soms uitleggen waarom je echt geen tijd hebt om te helpen in het huishouden. Onvoorwaardelijke steun van je ouders is daarnaast al even herkenbaar bij de pionierstudenten op het podium. Ouders doen echt al het mogelijke om je te laten slagen, ook financieel. Maar aan de keerzijde van de medaille is er die enorme druk: YOU CAN NOT FAIL.

• Psycholoog Dr. Ama Kissi herkent zichzelf in de panelverhalen. Incluis de twijfel. Hoor ik wel thuis hier in het hoger onderwijs? Ben ik geen imposter? Het gevoel van belonging there is nochtans cruciaal. Daarom raadt zij aan om te investeren in een netwerk. Lotgenotengroepen zijn daarbij belangrijk (je kan ook zelf mentor zijn!), maar ga ook bewust in interactie met de andere studenten. Weet ook dat de hele wereld niet steunt op jouw schouders (je mag ook zelf hulp vragen trouwens). Kortom: pick your battles: je moet niet altijd het gevecht aangaan, je mag ook gewoon voor jezelf zorgen.
  
• Gedragscounselor en docente aan de Thomas More-hogeschool Fatma Özdemir beaamt dat. Het lijkt erop dat van personen van kleur altijd activisme wordt verwacht (tijdens de studentenjaren, maar ook in het latere beroepsleven). En dat is niet fair.
  Zij ziet nog flink wat uitdagingen voor het hoger onderwijs. Blinde vlekken moeten echt aangepakt. En dat vergt meer dan enkele taalgarages voor studenten en workshops voor docenten. Het is voor een onderwijsinstelling bovendien belangrijk om niet alleen aan de kant van de instroom te investeren, maar ook te zorgen voor de doorstroom. Dat biedt kans op meer diverse rolmodellen in de samenleving (bvb studenten van kleur die docenten worden) en echte inclusie.